Heilige Stoel

De Heilige Stoel en het Vaticaan

De Heilige Stoel verwijst naar de Paus, opvolger van de Heilige Petrus, bisschop van Rome en opperste gezag van de katholieke Kerk en naar de "Romeinse Curie" die ten dienste van de Paus staat om de katholieke Kerk te besturen. De Curie is het geheel van Staatssecretariaat, Congregaties, Pauselijke Raden, Secretariaten en Rechtbanken. De Heilige Stoel heeft diplomatieke betrekkingen met 172 staten, is lid van verschillende internationale organisaties (Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa – (OVSE), het Internationaal Atoomenergie Agentschap, Internationale Organisatie voor Tourisme,…) en heeft het statuut van waarnemer bij verschillende andere internationale instellingen (Verenigde Naties en de meeste gespecialiseerde organisaties van de Verenigde Naties, Wereld Handel Organisatie,…).

De staat Vaticaanstad is het klein territorium in Rome rond de Basiliek en het Sint-Pietersplein. Het Vaticaan omvat tevens bepaalde kerken, gebouwen en kantoren te Rome die een extraterritoriaal statuut genieten. Vaticaanstad resulteert uit het Verdrag van Lateranen van 1929 waarbij de Italiaanse Staat de volledige onafhankelijkheid van Vaticaanstad erkende en de Paus afstand nam van iedere eis op de Pauselijke Staten. Deze Staten bestonden onder verscheidene territoriale vormen als een soeveraine staat in Centraal-Italië sinds de VIIIste eeuw. In 1870 had Italië de Pauselijke Staten geannexeerd.

De staat Vaticaanstad ondersteunt op zichtbare en reële wijze de onafhankelijkheid van de Heilige Stoel in de uitoefening van zijn missie. Men dient op te merken dat de Heilige Stoel en niet de staat Vaticaanstad de depositaris is van de internationale soevereiniteit. De ambassadeurs zijn dus geaccrediteerd bij de Heilige Stoel et niet bij het Vaticaan. Het Vaticaan is, van zijn kant, lid van verschillende internationale organisaties die van meer technische aard zijn (Universele Post Unie, Internationale Telecommunicatie Unie,…). De Paus is het staatshoofd van Vaticaanstad en beschikt over wetgevende, uitvoerende en rechterlijke macht. In praktijk delegeert hij zijn machten aan een commissie waar verschillende kardinalen zetelen.

 
De Heilige Stoel en België

België heeft diplomatieke betrekkingen met de Heilige Stoel sinds 1832. 35 ambassadeurs hebben elkaar sinds 1832 bij de Heilige Stoel opgevolgd. Van 1880 tot 1885 werden deze betrekkingen onderbroken.

Wij verwijzen ook naar de toespraken van de Ambassadeurs en van de Paus die uitgesproken worden tijdens de plechtigheid van het overhandigen van de geloofsbrieven.

 
Bibliografische verwijzingen

Bibliografische verwijzingen over de bilaterale relaties tussen België en de Heilige Stoel:

• De Brabandere, J., De Groof B., Ickx, J. 1000 jaar San Giuliano dei Fiamminghi. Brugge, 1996
• De Volder, J., Benoît XV et la Belgique durant la Grande Guerre, Bruxelles-Rome, 1996
• Ickx, J. De alunni van het Pauselijk College te Rome, 1844-1994, Rome, 1994
• Poswick, Prosper, Un journal du Concile, Vatican II vu par un diplomate belge. Paris, 2005
• Puraye, J. La Fondation Lambert Darchis à Rome. Rome-Liège, 1993
• van der Straeten Waillet, François-Xavier, dans la  Revue Générale n°1, janvier 1982 Présence diplomatique belge près le Saint-Siège: 1832-1914, p. 3-19
• Viaene, Vincent,  Belgium and the Holy See from Gregory XVI to Pius IX (1831-1859) Catholic Revival Society and Politics in 19th –Century Europe. Bruxelles, 2001
• C. Koninckx, "Leopold III Pius XII. Betrekkingen tussen twee staatshoofden in moeilijke tijden. (1939-1942, in museum Dunasticum, 2001-2
• F.X. van der Straeten Waillet, Présence diplomatique belge près le Saint-Siège, 1832-1914, revue Générale, 1982
• F.X. van der Straeten Waillet, Présence diplomatique à Rome près le Royaume d'Italie avant 1914, Bulletin de l'institut historique de Rome, 1980